برندسازی، حرکت به سمت جهانی شدن
بهروز لطفیان
جهانی شدن و داشتن برندهای بین‌المللی تنها راه ایرانیان برای ثروتمند شدن و بهتر زندگی کردن است، طی سالیان دراز درآمد کشور وابستگی کاملی به نفت داشته و دارد که این موضوع شرایط را برای کشور شکننده می‌کند. از طرف دیگر حرکت کشورهای صنعتی از سوخت‌های فسیلی به انرژی خورشیدی و اتمی در آینده نه‌چندان دور حتی بازار این ماده گران‌بها و در حال اتمام را بیشتر تحت تاثیر قرار مي‌دهد و این تهدیدي جدی براي اقتصاد کشور است. لذا در شرایط به‌وجودآمده بعد از تحریم، ایرانیان باید حرکتشان را به سمت خلق برندهای بین‌المللی آغاز کنند تا بتواند علاوه بر استحکام بخشیدن به پایه‌های اقتصادی، شرایط سیاسی کشور را در منطقه و دنیا نیز مستحکم‌تر کنند.
«برندینگ» در یک جمله این‌گونه تعریف می‌شود: «آنچه بعد از شنیدن نام یک محل، کالا، خدمات یا شخص به ذهن شنونده خطور می‌کند.»
کشورها هرچه بزرگ‌تر می‌شوند برند کردن آنها سخت‌تر خواهد بود و باید شهرها یا حتی محله‌های بین‌المللی ایجاد کرد؛ مانند پاریس مهد انواع غذاها، لس‌آنجلس مرکز صنعت سینمای دنیا و منطقه سيلیکون ولی مرکز تکنولوژی و فناوری اطلاعات و یا وال‌استریت مرکز اقتصاد دنیا. کشور ایران نیز به علت بزرگ بودن، مظهر بسیاری از کالاها، خدمات و فرهنگ‌هاست ولذا خصوصیت‌های متعددی را می‌توان به آن نسبت داد. بنابراین بهترین روش برای شناساندن ایران به دنیا، شناساندن شهرها و روستاهای ایران است. یکی از این شهرها چابهار است؛ شهری که حتی برای خود ایرانیان خیلی شناخته‌شده نیست ولی به علل مختلف می‌تواند نقشي کلیدی برای کشور بازی کند و تبدیل به شهری بین‌المللی شود. سؤال اول این است که چگونه؟
برای برند کردن یک شهر مانند چابهار در سطح بین‌المللی باید سه اصل را در نظر داشت:
- تمرکز بر یک خصیصه شهر که به‌سادگی توسط شهرهای رقیب قابل کپی‌برداری نباشد.
- چابهار کوتاه‌ترین راه ارتباطی کشورهای آسیای میانه به دریای آزاد است، چابهار جزو معدود بنادر کشور است که قابلیت پهلو گرفتن کشتی‌های اقیانوس‌پیما را دارد و تنها بندر ایران است که در اقیانوس هند واقع شده و در صورت بحران در خلیج فارس از طرق این بندر ارتباط ما با آب‌های آزاد قطع نمی‌شود. مناطق توریستی، تاریخی و فرهنگی از دیگر جاذبه‌های این شهر است. اگر چابهار در منطقه (شهرهای حاشیه اقیانوس هند) حرفی برای گفتن داشته باشد باید راه برندینگ را به‌درستی طی کند. یعنی تمرکز بر خصیصه‌ای که دو رقیب بین‌المللی آن در منطقه، کراچی و مسقط، نداشته باشند و یک رقیب داخلی‌اش یعنی بندرعباس وارد این رقابت نشود.
- بعد از مشخص شدن خصوصیت شهر باید شعاری را برای شهر برگزید که همیشه با نام آن بیاید.
- و بعد از آن هویت بصری، که با آمدن نام شهر همیشه این هویت بصری دیده شود و حتی اگر هویت بصری به‌تنهایی آمد اکثریت بدانند که این یعنی چابهار.
- استفاده از زبان انگلیسی در شهر و تلفظ آسان نام شهر به زبان انگلیسی
اگرچه انگلیسی پرتکلم‌ترین زبان دنیا نیست، ولی زبان رسمی مذاکرات تجاری و ارتباط بین کشورهاست. تمام خلبانان با برج‌های مراقبت سراسر دنیا به انگلیسی صحبت می‌کنند. در تمام شهرهای دنیا علايم به دو زبان اصلی آن کشور و انگلیسی نوشته شده است. لذا ایجاد این زیرساخت‌ها و همچنین آموزش زبان انگلیسی برای عموم مردم الزامی است.
- اعتبار در کشور اصل سوم است، یعنی خود ایرانیان چابهار را با خصوصیت انتخاب‌شده بشناسند. بعد از آن، این شهر می‌تواند وارد عرصه بین‌المللی شود. مثلا سنگاپور یکی از بزرگ‌ترین بنادر دنیا با انباري از هزاران کانتینر، یا سوئیس مرکز ساعت دنیاست.