عنوان كتاب: چرخه هاي افول اخلاق و اقتصاد(سرمايه اجتماعي و توسعه در ايران)
نويسنده: محسن رناني – رزيتا مويدفر
قطع: وزيري
نوع جلد: شوميز
ناشر: طرح نو
زبان: فارسي
تعداد صفحات: 524
سال انتشار: 1392
نوبت چاپ: 2
شابك: 9789644890499
قیمت: 250,000 ريال
فهرست مطالب
مقدمه
بخش اول: سرمايه اجتماعي و توسعه در ايران(نگاه توصيفي)
بخش دوم:سرمايه اجتماعي(بنيادها، پيامدها و نظريه ها)
بخش سوم:سرمايه اجتماعي در يران(نگاه تحليلي)
فهرست شكل ها
فهرست جدول ها
کتاب «چرخه‌‌های افول اخلاق و اقتصاد» در سه بخش و چهارده فصل تنظیم شده است و با نگاهى توصیفى- تحلیلى به مقوله سرمایه اجتماعى در ایران، گوشه‌اى از ناکامى‌هاى فرآیند توسعه در ایران را باز مى‌کاود و آن را لباس نظریه مى‌پوشاند. در حقیقت مى‌کوشد تا نشان دهد که آنچه جایگاه اقتصادى ما را در دنیاى کنونى رقم مى‌زند، نه فقط متأثر از تصمیمات سیاسى مقامات و عادات رفتارى مردم در دهه‌هاى اخیر است بلکه ریشه در یک پیشینه تاریخى چند صد ساله نیز دارد. چرا که سرمایه اجتماعى، سرمایه‌اى است که حاصل فرهنگ، تمدن، اخلاق، فناورى و هر چیزى از این دست است. به عبارت روشن‌تر، ذخیره سرمایه اجتماعى هر جامعه حاصل «منابع هویت» و «منابع معرفت» یک ملت در هدایت آنها به سوى پاى‌بندى به هنجارهاست. هنجارهایى که در فرآیندى معطوف به واقعیت و در بسترى از آزادى انتخاب، توسط اجدادشان تعریف شده و مورد حفاظت قرار گرفته است.
بخش نخست این کتاب (فصل‌هاى اول تا نهم) با نگاهى توصیفى به وضعیت سرمایه اجتماعى در ایران آغاز شده است. در واقع مخاطب این بخش، عامه علاقه‌مندان و بیشتر، دانش آموختگانى از بیرون رشته‌هاى اقتصاد و جامعه‌شناسى هستند که به نوعى به موضوع علاقه‌مند شده‌اند و تمایل دارند تا در مورد مفهوم و اهمیت سرمایه اجتماعى براى جامعه ما بیشتر بدانند اما آمادگى ورود به بحث‌هاى نظرى و فنى را ندارند. در این بخش کوشش شده است تا با استفاده از مثال‌هایى ساده از زندگى روزمره، مفهومى بسیار روشن از سرمایه اجتماعى و اهمیت کارکردى آن ارائه شود.
بخش دوم کتاب (فصل‌هاى دهم تا دوازدهم)، نویسندگان به تدریج وارد مباحث تحلیلى و عمیق‌تر مى‌شوند. در این بخش، بنیادها، پیامدها و نظریه‌هاى سرمایه اجتماعى مورد بررسى قرار مى‌گیرد. در این بخش کوشش شده است تا از پیچیده‌سازى و بیان ریاضى مباحث تحلیلى تا حد ممکن پرهیز شود. به همین علت مباحث ریاضى و آمارى به پیوست‌هاى این بخش منتقل شده است. سرانجام در بخش سوم، نویسندگان یک‌بار دیگر به بحث سرمایه اجتماعى در ایران بازمى‌گردند اما این‌بار مباحث به صورت تحلیلى ارائه مى‌شوند تا دانشجویان علوم اجتماعى و اقتصاد و نیز متخصصان این حوزه، بتوانند بحث را تا سطح عمیق‌ترى دنبال کنند. نویسندگان پیشگفتار خود بر کتاب را چنین به پایان برده اند:«گرچه ممکن است گاهى آشکارا عنان سخن از دست نویسندگان به در رفته باشد، اما همچنان امید آن داریم که هیچ سخنى به گزافه نباشد و راه تحلیل به بى‌راهه نرفته باشد. این تنها تلاشى است اندک و گامى است کوچک براى ورود اندیشه سرمایه اجتماعى به حوزه تحلیل اقتصاد ایران. تا چه قبول افتد و چه در نظر آید».
این کتاب با آغازى ساده و قابل فهم براى هر علاقه‌مند به مباحث اجتماعى و اقتصادى توسعه و با ارتقاء گام به گام سطح تحلیل، چارچوبى نظرى براى تحلیل ابعادى از ناکامى فرآیند توسعه در ایران معاصر فراهم آورده است. گرچه نویسندگان کتاب اذعان کرده اند که این تازه آغاز راه است و رسیدن به یک دستگاه تحلیلى قدرتمند و فراگیر نیازمند گذر زمان و همت اندیشمندان فراوانى است، اما بی‌گمان گامی که آنها برداشته اند می‌تواند سرآغاز روشنگری‌های فراوان تحلیلی در باب ناکامی‌‌های تاریخی ایران در شکل دهی یک فرایند توسعه پایدار باشد. ورود بحث سرمایه اجتماعى به عرصه نظریه‌پردازى در مورد اقتصاد ایران و تحلیل رابطه اخلاق با اقتصاد یکى از عناصر کلیدى براى شناخت ناکامى‌هاى فرآیند توسعه در ایران به شمار مى‌رود. ورود اصطلاح «سرمایه اجتماعى» به ادبیات سیاسى – اجتماعى ایران پدیده مبارکى است. در واقع نگرانى نویسندگان از کاربرد نادرست این مفهوم -که منجر به بى‌اعتبار شدن آن در بلندمدت مى‌شود – آنها را بر آن داشته است تا مجموعه تأملات خود در این حوزه را در کتاب «چرخه‌‌های افول اخلاق و اقتصاد» گرد آورند.
نویسندگان کتاب به صراحت گفته‌اند که شاید اگر مجال بیشترى مى‌بود کار بهترى قابل عرضه بود. اما ایران است و هزار و یک تحول ناخواسته در راه. از همین روی، نویسندگان تصمیم گرفته اند تا دستاورهای فکری که تاکنون به آن دست یافته اند را در معرض نقد و نظر اصحاب اندیشه قرار دهند تا اگر توفیقى بود بعدها در تکمیل آن بکوشند. گرچه نویسندگان به صراحت گفته اند این کتاب، نه یک کار جدید، که حلقه‌اى است کوچک از زنجیره بلندى از تلاشهاى اندیشگى که از گذشته دور تاکنون براى تبیین بهتر اقتصاد ایران انجام شده است؛ اما خواننده با خواندن همان بخش‌های اولیه کتاب در می‌یابد که در عرصه نظریه پردازی برای اقتصاد ایران کاری بزرگ انجام شده است.
نویسندگان انگیزه خود را از پرداختن به موضوع سرمایه اجتماعی در این کتاب چنین باز نموده اند: «آغاز نظریه‌پردازى و گسترش روزافزون مطالعات نظرى و کاربردى در حوزه سرمایه اجتماعى در ایران در کمتر از دو دهه، وظیفه خطیرى را برعهده متخصصین این حوزه قرار مى‌دهد تا مانع از آن شوند که اندیشه قوی نهفته در پشت نظریه سرمایه اجتماعى به ساده‌انگارى و سطحى‌نگرى دچار شود. کتاب «چرخه‌‌های افول اخلاق و اقتصاد»، در راستاى این هدف و جهت اداى وظیفه اجتماعى نگارندگان تدوین شده است. آنان نتایج نزدیک به یک دهه مطالعه‌شان در زمینه سرمایه اجتماعى و کاربرد آن در اقتصاد را در معرض نقد اندیشمندان و صاحبنظران کشورمان قرار مى‌دهند تا از این طریق گامى در جهت کاربرد تحلیلى این مفهوم بنیادین براى تحلیل رفتارهاى اقتصادى و اجتماعى مردم ایران در فرآیند توسعه برداشته باشند.»